Het Parool, PS Donderdag 14 april 2016

****

Verwarrend en weergaloos

Dieuwertje Mertens

De derde bundel van Bernard Wesseling heeft een verwarrende titel: & de dag ligt open als een ei in zijn gebroken schaal. In het gelijknamige gedicht stelt de protagonist zich voor dat hij ‘het graf’ bezoekt: ‘denken aan die dag/ dat ik muziek voor je uitzocht/ waar je niet om gaf/ dat tarwegele linnen pak/ alleen gedragen op een paar/zomerse recepties en/ niemand die nog kan zeggen/ wie je ogen heeft dichtgedaan/ maar dat ik van je gehouden heb/ hier zet de regen in’

Mooi zo’n tot in detail geregisseerde voorstelling van zaken, waarin de ‘ik’ even inzoomt op het tarwegele linnen pak dat weinig is gedragen, om over te schakelen naar het pijnlijke gegeven dat de herinnerde persoon overleden is. Haast terloops meldt de verteller van hem of haar gehouden te hebben. Om de enscenering te perfectioneren, nog een kleine aanwijzing tot besluit: ‘hier zet de regen in’. Weergaloos.

Wesseling geeft in deze bundel een inkijkje in de maalstroom van gedachten, observaties, herinneringen en gebeurtenissen van zijn protagonisten. De aantrekkingskracht gaat vooral uit van de eigenzinnige observaties en overpeinzingen die soms keihard worden onderbroken door de orde van de dag.

Het laat zien hoe de protagonist steeds op verschillende niveaus aanwezig is. Dit doet Wesseling bijvoorbeeld ook op speelse wijze in Kappersblues: ‘Een ontsnapte oude van dagen (toonbeeld van rust? uitgehold door/ kopzorgen?) strooit met een pauselijk gebaar een tijgerwit uit/ tussen de duiven voor zijn bank/ als ik een Privé opensla bij de kapper’. En de protagonist dwaalt af naar de herinnering aan hoe hij ‘haar’ achterliet ‘op de bodem van die mijnschacht of wensput’. Die narigheid, die verder niet wordt toegelicht (de lezer mag er het zijne van denken) neemt de ‘ik’ mee de kapperszaak uit. Met z’n nieuwe coupe loopt hij (toevallig blijft het ook in dit gedicht niet droog) een wolkbreuk tegemoet.

Verward blijft de lezer achter. & de dag ligt open, als een ei in zijn gebroken schaal: Is dat nou goed of slecht? Het is onduidelijk en dat is goed.